ΑΜΙΑΝΤΟΣ & ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ (ΠΝ)
Δυνατότητα επιδίωξης στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ
Αμίαντος και Πολεμικό Ναυτικό
Όπως είναι ευρέως γνωστό, σε πολλά πλοία του ΠΝ, ιδίως κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1940 – 1990 αλλά και αργότερα, η χρήση, επεξεργασία, προσθήκη – αφαίρεση και γενικά παρουσία υλικών αμιάντου ήταν ευρύτατη, με μεγαλύτερη συγκέντρωση στους χώρους του μηχανοστασίου. Ο αμίαντος, λόγω των εξαιρετικών μονωτικών και άλλων ιδιοτήτων του, χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στις σωληνώσεις, στους λέβητες, στα διαχωριστικά, κλπ. κατά τη ναυπήγηση των πλοίων αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους (στο πλαίσιο επισκευών – μετασκευών των πλοίων, εργασιών συντήρησης αλλά και κατά την καθημερινή χρήση τους). Η πλειονότητα των στρατιωτικών που υπηρέτησαν σε παλαιά πλοία του ΠΝ έχουν εκτεθεί σε αμίαντο, δηλαδή έχουν εισπνεύσει και/ή καταπιεί ίνες/σκόνη αμιάντου.
Μεταξύ άλλων, δόθηκαν ως αμερικανική βοήθεια στη χώρα μας και είναι αποδεδειγμένο ότι έφεραν μεγάλες ποσότητες αμιάντου τα παλιά αντιτορπιλικά πολεμικά πλοία: ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ D-120, ΜΙΑΟΥΛΗΣ D-211, ΑΣΠΙΣ D-06, ΒΕΛΟΣ D-16, ΛΟΓΧΗ D-56, ΣΦΕΝΔΟΝΗ D-85, ΘΥΕΛΛΑ D-28, ΝΑΥΑΡΙΝΟ D-63, ΚΑΝΑΡΗΣ D-212, ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ D-213, ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ D-214, ΤΟΜΠΑΖΗΣ D-215, ΑΕΤΟΣ D-01, ΙΕΡΑΞ D-031, ΛΕΩΝ D-54, ΠΑΝΘΗΡ D-67, ΚΡΙΕΖΗΣ D-217, ΝΕΑΡΧΟΣ D-65, ΚΙΜΩΝ D-218, ΔΟΞΑ D-20, ΝΙΚΗ D-63, ΝΕΑΡΧΟΣ D-219, ΦΟΡΜΙΩΝ D-220 και ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ D-221. Εκτός από αυτά όμως, πολλά άλλα πλοία του ΠΝ προκύπτει ότι είχαν επίσης υλικά και μονώσεις αμιάντου σε μεγάλες ποσότητες.
Βλάβη της Υγείας από τον Αμίαντο
Η εισπνοή και/ή κατάποση ινών αμιάντου, σύμφωνα με την εδραιωμένη παγκόσμια ιατρική βιβλιογραφία, ευθύνεται για την πρόκληση ασθενειών όπως το μεσοθηλίωμα υπεζωκότος, ο καρκίνος του πνεύμονα και ο καρκίνος του εντέρου, συχνά με μεταστάσεις και σε άλλα ζωτικά όργανα (καρκίνο του οισοφάγου, κλπ). Η νόσος βρίσκεται σε λανθάνουσα μορφή για αρκετά χρόνια και κατά μέσον όρο μπορεί να εκδηλωθεί από 10 έως 40 χρόνια μετά την έκθεση στον αμίαντο.
Εκτός από τις ανωτέρω κακοήθεις νόσους, οι εργαζόμενοι σε περιβάλλον αμιάντου συχνά εμφανίζουν και άλλα συγγενή προβλήματα υγείας (όπως αμιάντωση, παχυπλευρίτιδα, αλλοιώσεις στους πνεύμονες, παχύνσεις, ασβεστώσεις, κλπ), τα οποία μπορεί είτε να παραμείνουν στάσιμα εφ’ όρου ζωής, προκαλώντας κατά βάση γενικού τύπου αναπνευστικά προβλήματα, είτε να αποτελέσουν το προοίμιο εκδήλωσης μιας βαρύτερης μορφής νόσου.
Δικαιώματα των Ζημιωθέντων – Αποζημιώσεις
Τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί σημαντικές εξελίξεις και στη χώρα μας σχετικά με τις αποζημιώσεις εργαζομένων (στρατιωτικών, απόστρατων, εργαζόμενων σε ναυπηγεία, εργαζομένων στο Εμπορικό Ναυτικό, κλπ) για βλάβες της υγείας τους λόγω έκθεσης σε αμίαντο κατά τη διάρκεια της εργασίας τους. Τα Δικαστήρια, τόσο Πολιτικά όσο και Διοικητικά, έχουν δικαιώσει έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων που ασθένησαν από τον αμίαντο (ή τις οικογένειές τους, σε περιπτώσεις θανάτου), επιδικάζοντας σημαντικά ποσά αποζημιώσεων.
Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στη δυνατότητα αξίωσης αποζημίωσης και ενώπιον των Δικαστηρίων των ΗΠΑ. Τόσο οι παθόντες απόστρατοι ναυτικοί οι οποίοι υπηρέτησαν σε αμερικανικά πολεμικά πλοία και συμμετείχαν στις γενικές επισκευές αυτών, όσο και οι οικογένειές τους έχουν σε πολλές περιπτώσεις το δικαίωμα να αξιώσουν αποζημιώσεις κατά των αμερικανικών εταιρειών που κατασκεύασαν τα πλοία, με χρήση αμιάντου.
Προσοχή στον κίνδυνο παραγραφής των αξιώσεων και δικαιωμάτων όσων εκτέθηκαν στον αμίαντο και παρουσιάζουν σήμερα προβλήματα υγείας. Οι αξιώσεις ενώπιον των Δικαστηρίων υπόκεινται σε παραγραφή μετά την παρέλευση μερικών ετών είτε από την ημέρα της πρώτης διάγνωσης είτε από την ημερομηνία του θανάτου του παθόντος. Για τον λόγο αυτόν είναι πολύ σημαντικό οι ενδιαφερόμενοι να διερευνήσουν άμεσα τα ενδεχόμενα δικαιώματά τους για αποζημίωση, σε περίπτωση που πάσχουν από νόσο σχετιζόμενη με τον αμίαντο ή έχουν χάσει κάποιον συγγενή τους από τέτοια νόσο.
Γεώργιος Χ. Μόσχος
Δικηγόρος Αθηνών παρ’ Αρείω Πάγω
Παυλάκης – Μόσχος Δικηγορικά Γραφεία
Φίλωνος 66 & ΙΙας Μεραρχίας, Πειραιάς. 185 35
Τηλέφωνο: (+30) 210 4180700
Email: gmoschos@pavlakis-moschos.gr
Ιστοσελίδα: http://www.pavlakis-moschos.gr/
