Στα πλαίσια της προκαταρκτικής ακόμα φάσης της ποινικής διαδικασίας, άρχισε στις 27 Μαρτίου 2017, στο Δικαστήριο του Μπάρι, εξέταση του Πορίσματος που κατέθεσαν στις 1.2.2017 οι Εμπειρογνώμονες του Δικαστηρίου σχετικά με τα αίτια και τις συνθήκες του τραγικού συμβάντος πυρκαγιάς που έλαβε χώρα στις 28-29.12.2014 στο ro-ro NORMAN ATLANTIC. Η διαδικασία συνεχίζεται και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 31.3.2017.
Έγινε προφορική παρουσίαση του Πορίσματος από τους διορισθέντες από την Δικαστή Πιλιέγκο εμπειρογνώμονες κ.κ. Ammiraglio Salvatore Carannante, Ammiraglio Franscesco Carpintieri, Prof. Ing. Benrardino Chiaia, Prof. Ing. Enzo Dalle Mese, και Ing. Paquale Del Sorbo.
Στην συνέχεια υπέβαλε ερωτήσεις και αντιρρήσεις κατά του Πορίσματος – σε τεχνικά πάντοτε ζητήματα – η Εισαγγελία του Μπάρι, η οποία έχει διορίσει ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες.
Ακολούθησαν ενστάσεις, αντιρρήσεις και ερωτήσεις των μερών, δηλαδή από τους δικηγόρους των υπό διερεύνηση προσώπων και πιθανών κατηγορουμένων, καθώς επίσης από τους δικηγόρους των θυμάτων της ναυτικής τραγωδίας.
Το δικηγορικό γραφείο Παυλάκη – Μόσχου & Συνεργατών και οι Ιταλοί συνεργάτες μας Marco Bona και Stefano Bertone παρίστανται και λαμβάνουν μέρος στην παραπάνω διαδικασία με υποβολή αντιρρήσεων και ερωτήσεων προς τους εμπειρογνώμονες του δικαστηρίου για λογαριασμό των εντολέων επιβατών και οικογενειών θανόντων επιβατών που εκπροσωπούμε. Η σχετική προετοιμασία μας έγινε σε συνεργασία με τους τεχνικούς μας συμβούλους, με επανειλημμένες επιθεωρήσεις του πλοίου και μελέτη όλων των εγγράφων, σχεδίων και εν γένει διαθέσιμου αποδεικτικού.
Από την διαδικασία αναδείχθηκαν ενδιαφέροντα σημεία, πέραν αυτών που ήδη έχουν επισημανθεί στο παρελθόν, όπως ενδεικτικά:
- Βεβαιώθηκε η μεταφορά φορτηγών – ψυγείων και φορτηγών μεταφοράς ζωντανών ψαριών με τις γεννήτριές τους σε λειτουργία κατά την διάρκεια του ταξιδίου, παρά την ρητή σχετική απαγόρευση από τους νόμους και κανονισμούς. Θεωρείται ότι κατά πάσα πιθανότητα η φωτιά ξεκίνησε από ένα τέτοιο φορτηγό στο γκαράζ 4.
- Δημοσιοποιήθηκε ανταλλαγή emailsμεταξύ του Πλοιάρχου Giacomazzi και του εφοπλιστή του πλοίου CarloVisentini, κατά τα προηγούμενα ταξίδια του NORMAN ATLANTIC Πάτρα – Ηγουμενίτσα – Ανκόνα, από τα οποία γίνεται φανερό ότι ήταν σε γνώση τους η αδυναμία του ηλεκτρικού συστήματος του πλοίου να «σηκώσει» το σύνολο των φορτηγών – ψυγείων που ζητούσαν να μεταφερθούν και ότι ενσυνείδητα αποφάσισαν και επέτρεψαν την μεταφορά τέτοιων φορτηγών με αναμμένες τις ντιζελογεννήτριές τους, κατά παράβαση των κανονισμών και παρά τον τεράστιο κίνδυνο πυρκαγιάς που ενείχε η απαγορευμένη αυτή πρακτική.
- Το χειροκίνητο σύστημα πυρόσβεσης θαλασσίου ύδατος (drencher) ενεργοποιήθηκε εσφαλμένα στο γκαράζ 3 αντί για το 4, από τον Α΄ μηχανικό. Όμως, αναδείχθηκε ότι το ανθρώπινο αυτό σφάλμα προκάλεσαν και/ή συνέβαλαν σημαντικά τα χρησιμοποιούμενα ελλιπή και ελαττωματικά σχέδια ελέγχου πυρκαγιάς του πλοίου, η απουσία επαρκούς και εμφανούς σημείωσης των βαλβίδων του συστήματος, οι ελλιπείς οδηγίες από την γέφυρα και η ελλιπής εκπαίδευση του πληρώματος.
- Προβληματική θεωρείται η εν γένει πυροπροστασία του πλοίου και ιδίως του γκαράζ 4. Ακόμα κι αν είχε λειτουργήσει σωστά και κανονικά το σύστημα πυρόσβεσης drencher στο γκαράζ 4, είναι μάλλον βέβαιο ότι δεν θα είχε διαφορετική εξέλιξη η πυρκαγιά, δεδομένου ότι:
- ανιχνεύθηκε με καθυστέρηση λόγω ελαττωματικότητας του εξοπλισμού και του συστήματος πυρανίχνευσης,
- υπήρξε καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του σωστού μηχανισμού αντιμετώπισης της φωτιάς,
- η φωτιά στο το γκαράζ 4 ανατροφοδοτείτο συνεχώς με οξυγόνο από τα μεγάλα πλευρικά και πρυμναία ανοίγματα, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατος ο έλεγχος και περιορισμός της και έτσι εντός 5-6 λεπτών το ανοιχτό κατάστρωμα 5 ήταν ήδη στις φλόγες, με συνέπεια την αχρήστευση των σωστικών μέσων στην δεξιά πλευρά και του σημαντικού Πυροσβεστικού Σταθμού 2, και εντός λίγων λεπτών είχε κατακλυσθεί με καπνό το μηχανοστάσιο,
- όταν επήλθε blackout, δηλαδή έπαυσαν να λειτουργούν μηχανές και γεννήτριες στο μηχανοστάσιο, δεν ενεργοποιήθηκε αυτόματα – όπως έπρεπε να γίνει – η γεννήτρια ανάγκης στο κατάστρωμα 8, με συνέπεια να μην λειτουργεί πλέον κανένα πυροσβεστικό σύστημα. Ελέγχεται σχετικά η κατάσταση από πλευράς πυροπροστασίας των ηλεκτρικών καλωδίων τροφοδοσίας της ηλεκτρογεννήτριας ανάγκης.
- Σημαντικότατα σφάλματα, παραλείψεις και παραβιάσεις νόμων και κανονισμών διαπιστώθηκαν σε σχέση με την φόρτωση και στοιβασία οχημάτων και ιδίως φορτηγών στα γκαράζ, γεγονός που είχε άμεση σχέση με την πυρκαγιά και τη αδυναμία ελέγχου της.
- Σημαντικότατα σφάλματα, παραλείψεις και παραβιάσεις νόμων και κανονισμών διαπιστώθηκαν σε σχέση με την ικανότητα, εκπαίδευση, γυμνάσια, διαίρεση και καθήκοντα για καταστάσεις ανάγκης και εν τέλει την λειτουργία του πληρώματος όσον αφορά τη φάση της διάσωσης των επιβατών και της εγκατάλειψης του πλοίου.
- Εσφαλμένος χειρισμός καθαίρεσης της σωστικής λέμβου, με αποτέλεσμα να μην χρησιμοποιηθούν τα προβλεπόμενα ρέλια προστασίας των επιβατών στις πλατφόρμες επιβίβασης από το πλοίο στην λέμβο και να πέσουν στη θάλασσα επιβάτες που επιχειρούσαν να επιβιβασθούν. Οι επιβάτες αυτοί χάθηκαν με τραγικό τρόπο. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο τρόπος καθαίρεσης της λέμβου είχε προσφάτως τροποποιηθεί, όμως στο πλοίο ήσαν αναρτημένες οι παλαιότερες και διαφορετικές οδηγίες.
- Σημαντικά κενά και παραβιάσεις του Συστήματος Ασφαλούς Διαχείρισης όπως προβλέπεται από την Διεθνή Σύμβασης για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης Ζωής στη Θάλασσα.
Μετά το πέρας της προκαταρκτικής αυτής διαδικασίας, ο φάκελλος θα επανέλθει στα χέρια των Εισαγγελέων του Μπάρι, οι οποίοι είτε θα διατάξουν περαιτέρω έρευνες, εάν κρίνουν ότι απαιτείται, είτε θα προχωρήσουν σε απαγγελία κατηγοριών κατά συγκεκριμένων προσώπων και θα προχωρήσει πλέον η ποινική διαδικασία.
Τονίζουμε ότι τα παραπάνω είναι λίγα μόνο χαρακτηριστικά σημεία που αναδείχθηκαν και αφορούν τις πλημμέλειες, τα ελαττώματα, τις εσφαλμένες διαδικασίες, την παράβαση κανονισμών κλπ που οδήγησαν και συνετέλεσαν στην τραγωδία του NORMAN ATLANTIC. Δυστυχώς, κάθε φάση του μοιραίου αυτού ταξιδίου, αλλά και πολλά από τα συστήματα του πλοίου NORMAN ATLANTIC έπασχαν από σοβαρά προβλήματα και ελαττώματα, όπως θα καταδειχθεί στις ποινικές και αστικές διαδικασίες που θα ακολουθήσουν.
Η αστική διαδικασία με αίτημα την επιδίκαση αποζημιώσεων στα θύματα της ναυτικής τραγωδίας προχωράει παράλληλα. Εκκρεμεί η ασκηθείσα, για λογαριασμό των εντολέων μας, τον Δεκέμβριο 2016 αστική αγωγή στο αρμόδιο Δικαστήριο του Μπάρι και η πρώτη σχετική ακροαματική διαδικασία έχει ορισθεί για τις 27 Σεπτεμβρίου 2017.